Sztuka gotyku i renesansu na Śląsku Cieszyńskim

Program Operacyjny Współpracy Transgranicznej Republika Czeska–Rzeczpospolita Polska 2007–2013
Operační program přeshraniční spolupráce Česká republika–Polská republika 2007–2013
Fundusz Mikroprojektów / Fond mikroprojektů Euroregionu Těšínské Slezsko – Śląsk Cieszyński

Tytuł / Název projektu: Sztuka gotyku i renesansu na Śląsku Cieszyńskim
Numer rejestracyjny / Registrační číslo: PL.3.22/3.3.05/10.01720
Realizacja / Realizace projektu: 7/2010 - 5/2011
Odbiorca końcowy / Konečný uživatel: Muzeum Śląska Cieszyńskiego
Partner: Muzeum Těšínska, příspěvková organizace

Projekt jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) za pośrednictwem Euroregionu Śląsk Cieszyński - Těšínské Slezsko.
Projekt je spolufinancován z prostředků Evropského fondu pro regionální rozvoj (ERDF) prostřednictvím Euroregionu Těšínské Slezsko – Śląsk Cieszyński.

Opis projektu

Muzeum Śląska Cieszyńskiego należy do najstarszych w Europie Środkowej i nieprzerwanie funkcjonuje od 1802 r. gromadząc przez ponad 200 lat zabytki, do których należą również eksponaty z okresu gotyku i renesansu. Muzeum Těšínska, partner projektu, mimo że znacznie młodsze, również czerpie z tradycji muzealnictwa cieszyńskiego. Położenie obu cieszyńskich muzeów na pograniczu czesko-polskim, bogata historia regionu, przeplatanie się różnych kultur i tradycji, ma swe odbicie w charakterze zbiorów obu muzeów i ich działalności. Jednocześnie ciągłość tradycji muzealnych, kolekcjonerstwa cieszyńskiego oraz brak większych strat wojennych spowodowały, że cieszyńskie zbiory liczące ponad 80 tys. eksponatów należą do niezwykle ciekawych, a wiele zabytków jest wręcz unikatowych (np. rzeźba Matki Boskiej z warsztatu P. Parlera, pamiątki cechowe, zabytki sztuki sakralnej z terenu całego Śląska Cieszyńskiego, zabytki rzemiosła artystycznego m.in. w postaci broni myśliwskiej tzw. "cieszynek" itd.) o randze europejskiej. Część zabytków, w ramach projektów z MKiDN, poddana została w ostatnim czasie konserwacji i po wielu latach przechowywania w magazynach została zaprezentowana na wystawie. W latach poprzednich dokonano m.in. klasyfikacji i naukowego opracowania poszczególnych eksponatów, konserwacji wybranych zabytków, opracowania szczegółowej bibliografii, sfotografowania wszystkich obiektów. Owocem tych wieloletnich prac jest wystawa i jej promocja, wydanie i promocja katalogu.

Popis projektu

Muzeum Śląska Cieszyńskiego patří k nejstarším muzeím ve střední Evropě. Nepřetržitě od roku 1802, tedy více než 200 let, shromažďuje artefakty, mezi které patří také gotické a renesanční exponáty. Muzeum Těšínska, partner projektu, přestože je mnohem mladší, rovněž čerpá z těšínských muzejních tradic. Umístění obou muzeí v česko-polském příhraničí, bohatá historie regionu i prolínání různých kultur a tradic se odráží ve sbírkách a činnosti obou muzeí. Kontinuita muzejních tradic, sbírkotvorné činnosti a absence větších válečných ztrát zároveň umožnily, že těšínské sbírky s více než 80 tis. exponáty patří mezi velmi zajímavé a mnohé z nich jsou jedinečné i v evropském měřítku (např. socha Panny Marie z dílny P. Parléře, cechovní památky, sakrální památky z celého Těšínského Slezska, památky uměleckých řemesel jako jsou pušky zvané Těšínky atd.). V rámci realizace projektů (Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego) byla část těchto památek nedávno podrobena odborné konzervaci a po mnoha letech úschovy v depozitářích byla prezentována na výstavě. V předchozích letech bylo mimo jiné zajištěno hodnocení a odborné zpracování jednotlivých exponátů, odborná konzervace vybraných památek, vypracování podrobné bibliografie a fotodokumentace všech objektů. Výsledkem těchto dlouhodobých činností je výstava a vydaný katalog, včetně jejich propagace.

Seznam akcí

Wystawa Sztuka gotyku i renesansu / Výstava Gotické a renesanční umění
Katalog

Wystawa Sztuka gotyku i renesansu / Výstava Gotické a renesanční umění

Sztuka gotyku i renesansu
Gotické a renesanční umění
(od 22.5.2011, Muzeum Śląska Cieszyńskiego, Cieszyn)

Wystawa stanowiąca część ekspozycji stałej prezentuje najcenniejsze zabytki malarstwa i rzeźby z okresu od XIV do połowy XVII wieku ze zbiorów cieszyńskiego muzeum. Zupełnie nowa aranżacja wystawy i zastosowanie nowoczesnego sprzętu pozwoliło na pokazanie zabytków, które ze względu na wymogi konserwatorskie do tej pory znajdowały się w magazynach.

W czasie długiej i bogatej historii cieszyńskiego muzealnictwa udało się zgromadzić wiele cennych pod względem historycznym i artystycznym dzieł, które wcześniej stanowiły wystrój tutejszych kościołów. Należą do nich m.in.: retabulum z Puńcowa, Ogrodzonej, Kamienicy, obrazy z cieszyńskiego zamku, kościoła w Lesznej, cieszyńskiego kościoła Św. Trójcy, epitafia rodziny Bludowskich, Reisów czy Jana Żywieckiego, rzeźby kamienne i drewniane.

Malarstwo i rzeźba okresu gotyku i renesansu, związane historycznie z terenem Śląska Cieszyńskiego, stanowiące część obecnych zbiorów Muzeum Śląska Cieszyńskiego, są odzwierciedleniem różnorodnych wpływów artystycznych, religijnych oraz uwarunkowań historycznych i ekonomicznych tego obszaru. Bliskie kontakty z Czechami, głównie w drugiej połowie XIV wieku, wpływy sztuki małopolskiej w wieku XV i śląskiej, w tym głównie Wrocławia, w XVI wieku, czy konwersja z katolicyzmu na protestantyzm i na powrót, miały wpływ na charakter powstających wtedy dzieł. Ich piękno można podziwiać już od 22 maja 2011 na nowo otwartej ekspozycji Muzeum Śląska Cieszyńskiego.

Imprezy towarzyszące wystawie: lekcje muzealne dla dzieci i młodzieży szkolnej

Katalog

Publikacja p.t. Sztuka gotyku i renesansu autorstwa Ireny Adamczyk jest katalogiem zabytków z okresu od XIV do połowy XVII wieku znajdujących się w zbiorach Działu Sztuki Muzeum Śląska Cieszyńskiego. Obejmuje malarstwo, rzeźbę i rzemiosło artystyczne, w sumie 61 dzieł sztuki o niezwykłej wartości artystycznej i historycznej. Wiele z prezentowanych obiektów po raz pierwszy zostało opublikowane, a bogaty materiał ilustracyjny pozwala na szczegółowe zaznajomienie się z poszczególnymi dziełami sztuki.

Prawie wszystkie prezentowane zabytki malarskie i rzeźbiarskie pochodzą z obiektów sakralnych Śląska Cieszyńskiego, część z nich warsztatowo związana jest z Czechami, Dolnym Śląskiem, Małopolską lub Morawami. Inaczej jest w przypadku rzemiosła artystycznego, którego wyroby w większości pochodzą spoza wymienionych terenów, a na Śląsk Cieszyński trafiły później, głównie jako nabytki do zbiorów Leopolda Jana Szersznika i Brunona Konczakowskiego.

Katalog sztuki gotyckiej i renesansowej jest drugą, po katalogu sztuki barokowej z 2005 r., tego typu publikacją wydaną przez cieszyńskie muzeum.

Sztuka gotyku i renesansu na Śląsku Cieszyńskim - Katalog